Pagbati sa ika-98 na Kaarawan ni MB Magdalena Gamayo

Isang masayang pagbati kay Manlilikha ng Bayan Magdalena Gamayo sa kaniyang ika-98 na kaarawan!

Si MB Magdalena Gamayo, tubong Pinili, Ilocos Norte, ay ipinanganak noong 13 Agosto 1924. Sa kabila ng kawalan ng pormal na pagsasanay, natuto siyang maghabi ng abel (hinabing telang Iloko) noong siya ay dalaga pa lamang, sa edad na 16 sa pamamagitan lamang ng pagmamasid. Ilan sa mga kilalang disenyong makikita sa mga gawa ni MB Magdalena Gamayo ay ang kusikos (ipu-ipo), na kaniyang paborito; sinan-sabong (bulaklak), na itinuturing na isa sa mga pinakamahirap gawin; marurup (milky way); at sinan-paddak ti pusa (bakas ng paa ng pusa).

Dahil sa tagal ng kaniyang karanasan sa paghahabi, nasaksihan ni MB Magdalena Gamayo ang mga pagbabago sa kasanayang ito. Noong siya ay nagsisimula pa lamang maghabi, nakasanayan niyang magbalunbon ng sarili niyang mga sinulid mula sa bulak at patibayin ang mga ito sa pamamagitan ng pagpapahid ng pagkit (beeswax) sa mga hibla. Ngunit kinalaunan ay napilitan siyang kumuha ng mga komersiyal na sinulid mula sa mga lokal na manininda buhat nang paghina ng pangangailangan sa mga lokal na produkto. Sa kabila nito, ang sining ng paghahabi ng abel ay nanatiling matatag pa rin, dala na rin ng malaking ambag ni MB Magdalena Gamayo, na siyang ipinagmamalaki ng rehiyon ng Ilocos.

Patunay sa kaniyang higit na 80 taong karanasan sa paghahabi ng abel, siya ay pinarangalan bilang #ManlilikhaNgBayan noong 2012. Ang pagkilalang ito ay hindi lamang dahil sa kaniyang mataas na antas na kaalaman sa kasanayan ng paghahabi, bagkus ay gayundin sa kaniyang pagsusumikap na maingatan at patuloy na maipasa sa mga susunod na henerasyon ang tradisyong ito. Noong 2016, itinayo ang House of Inabel bilang pagbibigay-pugay sa mga kontribusyon ni MB Magdalena Gamayo sa larangan ng sining at kultura. Bukas ito sa para mga kababaihan mula sa kanyang komunidad na nais matuto at magsanay ng sining ng paghahabi ng abel. Ang ilan sa kanyang mga hinabing tela ay tampok sa Bulwagan ng Manlilikha ng Bayan sa Pambansang Museo ng Antropolohiya sa Maynila at sa Ilocos Regional Museum sa Vigan City, Ilocos Sur.

#MagdalenaGamayo
#AbelIloko
#NationalMuseumPH
#GAMABA

Akda at paskil mula sa Sangay ng Etnolohiya–Pambansang Museo ng Pilipinas at Konsehong Tagapagpatupad/ Kalihiman ng Gawad sa Manlilikha ng Bayan–Pambansang Komisyon para sa Kultura at mga Sining

© 2022 Pambansang Museo ng Pilipinas